ณ ธรณีประตูแห่งสมัยใหม่: การกลายเป็น “สยามยุคใหม่” ของหัวเมืองใต้ ในทศวรรษ 2440-2460 (At the modern era of threshold: Becoming “the modern Siam” of southern Thailand in B.E. 2440s – 2460s)

Abstract

บทคัดย่อ

บทความนี้ศึกษาการเปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์ภาคใต้ ในระยะแรกเริ่มของการปฏิรูปการปกครองระบบมณฑลเทศาภิบาลช่วงต้นทศวรรษ 2440 จนถึงต้นปลายทศวรรษ 2460 ในฐานะที่เป็นห้วงเวลาสำคัญของการที่รัฐสยามเปิดประตูความสมัยใหม่ให้หัวเมืองใต้ได้เข้าไปมีส่วนร่วมด้วยเพื่อปรับตัวเข้าสู่รัฐแบบประชาชาติ และปกป้องดินแดนอาณานิคมภายในจากอิทธิพลของอาณานิคมตะวันตก โดยการวิเคราะห์จะเน้นอธิบายภาพรวมของการเปลี่ยนแปลงการคมนาคม การค้าภายในท้องถิ่น และการศึกษา ที่เป็นเหตุปัจจัยกระตุ้นให้เกิดการเดินทางของผู้คนและสินค้า ตลอดจนการเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ของเมือง และสำนึกของผู้คน

Abstract

This article studied the change of Southern history during the beginning of the Tesapibal government reform from the early B.E. 2440s to the late of B.E. 2460s. This period was important time since Siam opened the door of modernization for Southern provinces’ participation to adjust to become the nation-state form and to protect interior colonial territory from the influence of Western colonization. The analysis emphasized the overview of the changes in transportation, local trade, and education that were causal factors to stimulate transportation of people and goods as well as changes of townscape, including people’ consciousness.